จิตวิทยาการเรียนการสอน

จิตวิทยาการเรียนการสอน (Presentation Transcript)

            1. จิตวิทยาการเรียนรู้ คือ การเรียนรู้เกิดจากการรับรู้ของระบบประสาท และการแปลรหัสการรับรู้ให้สมองสั่งการ ความรู้สึกใดที่สมองได้บันทึกและจดจำไว้จะเรียกว่าประสบการณ์ เมื่ออวัยวะสัมผัสต่อสิ่งเดิมอีกจะเกิดการระลึกได้องค์ประกอบของการเรียนรู้

                        1. สติปัญญาของผู้รับรู้ ถ้าสติปัญญาดีจะเรียนรู้ได้เร็ว
                        2. ความตั้งใจในกิจกรรมที่ผู้รับรู้สัมผัส
                        3. ความสนใจ การมีสมาธิจดจ่อกับสิ่งนั้น
                        4. สภาพจิตใจของผู้รับรู้ในขณะนั้น

            2. ความหมาย “ จิตวิทยา”เป็นศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมและกระบวนการทางจิต โดยศึกษาว่าสิ่งเหล่านี้ได้อิทธิพลอย่างไรจากสภาวะทางร่างกาย สภาพจิตใจ พฤติกรรมการกระทำและสิ่งแวดล้อมภายนอก

            3. จิตวิทยากับการเรียนการสอน จิตวิทยาการเรียนการสอนเป็นศาสตร์อันมุ่งศึกษาการเรียนรู้และพฤติกรรมของผู้เรียนในสถานการณ์การเรียนการสอน พร้อมทั้งหาวิธีที่ดีที่สุดในการสอนให้ผู้เรียนได้เรียนรู้อย่างสอดคล้องกับพัฒนาการของผู้เรียน

            4. ความรู้ที่อยู่ในขอบข่ายการเรียนการสอน
                        1. ความรู้เรื่องพัฒนาการมนุษย์
                        2. หลักการของการเรียนรู้และการสอนประกอบด้วย ทฤษฎีการเรียนรู้
และการเรียนรู้ชนิดต่างๆ
                        3. ความแตกต่างระหว่างบุคคลที่มีผลต่อการเรียน
                        4. การนำเอาหลักการและวิธีการเรียนรู้ไปใช้ในการ แก้ปัญหาการเรียนการสอน

            5. จุดมุ่งหมายของการนำจิตวิทยามาประยุกต์ใช้ กับการเรียนการสอน ประการแรก มุ่งพัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับการเรียนรู้ของมนุษย์ในสถานการณ์การเรียนการสอน ประการที่สอง นำเอาองค์ความรู้ข้างต้นมาสร้างรูปแบบเชิงปฏิบัติเพื่อครูและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษา สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการเรียนการสอน

            6. หลักการสำคัญ                                                                                        
                        1. มีความรู้ในเนื้อหาวิชาที่สอน
                        2. มีความสามารถในการประยุกต์หลักการจิตวิทยาเพื่อการเรียนการสอน
                        3. มีความสามารถในการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ใหม่
                        4. มีเจตคติที่ดีต่อผู้เรียน

            7. จิตวิทยา ครู ครู หมายถึง ผู้สอน มาจากภาษาบาลีว่า “ครุ” ภาษาสันสกฤตว่า “คุรุ” แปลว่า หนัก สูงใหญ่ - ครูต้องรับภารหนักในหน้าที่และความรับผิดชอบ - ครูต้องมีความหนักแน่น สุขุม ไม่วู่วาม ทั้งความคิดและการกระทำ

            8. บทบาทและความสำคัญของครูในปัจจุบัน ธีรศักดิ์ ( 2542 ) ได้กล่าวถึง 4 ประเด็น ดังนี้ บทบาทและความสำคัญต่อเยาวชน บทบาทและความสำคัญของครูในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ บทบาทและความสำคัญของครูในการรักษาชาติ บทบาทและความสำคัญของครูในเยียวยาสังคม

            9. รูปแบบของครู (Models of Teachers) Fenstermacher และ Soltis (1992) ได้กล่าวถึงรูปแบบและบทบาทของครู เป็น 3 ประเภท The Executive Model ทำหน้าที่คล้ายบริหาร The Therapist Model มีส่วนร่วมในการเรียนการสอนอย่างใกล้ชิด The Liberationist Model ครูที่ให้อิสระผู้เรียนในการเรียนรู้

            10. Parsons and others (2001) กล่าวว่าครูควรมีหลายบทบาทตามความเหมาะสมของสภาพการณ์ มิใช่มีความรู้หรือเชี่ยวชาญเฉพาะเนื้อหา ดังนั้นครูอาจมีบทบาท ดังนี้ รับผิดชอบการวางแผนการสอนและวัดผล มีความรู้เกี่ยวกับวิธีการสอนหรือให้ข้อมูลแก่ผู้เรียนอย่างมีประสิทธิภาพ ทำหน้าที่ผู้จัดการ หรือบริหารห้องเรียนให้เหมาะสมกับการเรียนรู้ ให้คำปรึกษา รับฟังความคิดเห็นแก่ผู้เรียน

            11. บทบาทดังกล่าวนี้มีความสอดคล้องกับแนวคิดของ Woolfok และ Nicalich ( 1980 ) ที่กล่าวไว้หลายประเด็นและมีคลอบคลุม ดังนี้ เป็นผู้ชำนาญการสอน เป็นผู้ที่กระตุ้นให้เกิดแรงจูงใจ เป็นผู้จัดการ เป็นผู้นำ เป็นผู้ให้คำปรึกษา เป็นวิศวกรสังคม เป็นตัวแบบ

            12. หลักการที่สำคัญสำหรับครู Mamchak and Mamchak ( 1981 ) ได้กล่าวถึงขั้นตอนในการสร้างบรรยากาศ ในห้องเรียนที่เป็นรูปธรรม เพื่อให้เกิดความเข้าใจอันดีระหว่างครูและนักเรียน

            13. การสร้างบรรยากาศในห้องเรียน ไม่รื้อฟื้นปัญหาที่เคยเกิดขึ้น ให้ความยุติธรรมแก่เด็ก อย่างเท่าเทียมกัน ตั้งเป้าหมายที่นักเรียนสามารถทำได้ ครูควรบอกถึงข้อจำกัดของตน ครูควรทราบข้อจำกัดของเด็กแต่ละคน ครูควรใส่ใจเด็กทุกคน

            14. ความสำคัญของจิตวิทยาการเรียนการสอน
                        - ทำให้รู้จักลักษณะนิสัยของผู้เรียน
                        - ทำให้เข้าใจพัฒนาการบุคลิกภาพบางอย่างของผู้เรียน
                        - ทำให้ครูเข้าใจความแตกต่างระหว่างบุคคล
                        - ทำให้ครูทราบว่ามีองค์ประกอบใดบ้างที่มีผลกระทบต่อสัมฤทธิ์ทางการเรียนเช่น แรงจูงใจ ความคาดหวัง เชาวน์ปัญญา ทัศนคติ ฯลฯ

            15. ความสำคัญของจิตวิทยาการเรียนการสอน
                        - ทำให้ครูทราบทฤษฎี หลักการเรียนรู้ รวมทั้งหลักการสอนและวิธีการสอน
                        - ทำให้ครูวางแผนการสอนได้อย่างเหมาะสม
                        - ทำให้ครูจัดสภาพแวดล้อมของห้องเรียนได้สอดคล้องกับพัฒนาการ รวมทั้งสร้างบรรยากาศในชั้นเรียนที่เอื้อต่อการปกครองชั้นเรียน ( สุวรี , 2535 )